Eindeloze discussies waar geen eind aan lijkt te komen… Jij wilt gehoord worden, maar vindt geen aansluiting. De ander wilt gehoord worden en daar erkenning voor krijgen… ‘Wat hebben we het weer goed voor elkaar!’ denk je bij jezelf. Communiceren is zo makkelijk op het eerste oog, maar blijkt in de praktijk ontzettend moeilijk. Hoe komt dat zo?

Daar zijn ontelbare redenen voor te bedenken, maar mijns inziens komt dat vooral door het feit dat communiceren niet begint met de woorden die we uitspreken. Het gaat veel dieper. Om de emoties die we hebben, de associaties die we leggen met gebeurtenissen, de betekenis die we daar aan koppelen, de waarden die we aan dingen geven… Deze projectie in ons hoofd is van grote invloed op hoe we met mensen omgaan, hoe we anderen zien en welke verwachtingen wij hebben van anderen. En daar begint het probleem…

Mijn waarheid vs jouw waarheid
Geen projectie is hetzelfde, dus geheid dat je in de clinch raakt wanneer je met een ander communiceert, terwijl je jouw verwachtingen daar aan ten grondslag legt. Vrij vertaald betekent dat gewoon dat je er vanuit gaat dat een ander zal reageren zoals hoe jij zou reageren als het andersom was geweest. Waar hoor je de ander in dat verhaal? Om te weten wat er werkelijk speelt is het de zaak om te begrijpen wat de ander bedoelt te zeggen met zijn of haar boodschap. Vanuit daar kan je gaan ‘levelen’ en ‘finetunen’.

Theorie vs praktijk
Het draait namelijk niet om wat jij vindt als het gaat om de perceptie van de ander. Die perceptie, dat zelfbeeld, dat referentiekader is ergens op gebaseerd. Vaak op iets waar je zelf geen weet van hebt, tenzij de ander het met je heeft gedeeld. Wat kan je dan wel doen? Aangeven welk gevoel je ergens bij hebt en dat terugkoppelen aan de ander. Die zal dan aangeven of je gevoel correct is of niet. Theoretisch lijkt dit heel simpel, maar in de praktijk gaat dit bijna altijd mis.

Hoofd vs hart
In tijden van nood, stress, wanhoop, eenzaamheid en nog meer verschillende negatieve emoties schieten we in ons oude patroon. De emoties nemen het over van het denken. Toch zijn het de emoties die ons vertellen wie we echt zijn. Alles wat we met controle doen, doen we met ons verstand en dat werkt vaak remmend of beperkend. Wat we voelen is echt en vertelt ons wie we echt zijn. Welke waarden en overtuigingen we hebben. Waarom we boos worden of liefhebben. Waarom we ons op een bepaalde manier gedragen. Het is tijd voor een ommekeer.

Goed vs fout
Bij communiceren werkt het effectiever als je eerst luistert. Covey zegt ‘eerst de ander begrijpen, voordat je zelf begrepen wilt worden’. Wanneer je na een ruzie het hebt uitgepraat met elkaar zal je zien dat dit altijd op een moment is dat er sprake is van wederzijds begrip. Niet door het beter te (willen) weten, door met theoretische weetjes te komen of door vast te houden aan je eigen projectie. Deal gewoon met de pure, rauwe situatie zoals die is en dat geeft je de waarheid en de waarheid bevrijdt ons… Wat is de waarheid?

Pijn vs angst
Vaak verschuilen mensen zich achter excuusjes zodat ze zich niet hoeven te storten op wat er werkelijk speelt. Dat doet pijn en mensen willen pijn vermijden. Daarom praten we dingen goed voor onszelf of bedenken we redenen die ons afleiden van de werkelijkheid. ‘Ik heb zware botten’… Nee, je bent gewoon dik! ‘Die functie is te zwaar voor mij’… Nee, je bent gewoon bang om er harder voor te werken om het te begrijpen! Als je eerlijk naar jezelf toe bent, dan zal je eerder geneigd zijn om actie te ondernemen. Door jezelf wat wijs te maken, praat je iets voor jezelf goed en leer je jezelf dat het gerechtvaardigd is om geen actie te hoeven ondernemen. Begrijp je mijn punt?

Actie!
Dan is er ook nog goed fatsoen. Acht slaan op een ander laat zien dat je betrokken bent en om de ander geeft of geïnteresseerd bent in wat een ander voelt of ervaart. Doen alsof het je niet interesseert, niet reageren op een emotionele uiting of zelfs in gesprek zijn met de ander terwijl je half ligt te slapen is dan het tegenovergestelde van betrokkenheid. Helaas gebeuren deze dingen…